Recensie concert 5 februari 2000

Gemoedelijke religiositeit bij Muziek in de Cathrien

Ze pasten goed bij elkaar, de werken van Mendelsohn en J.S. Bach. Verwonderlijk is dat overigens niet: de romanticus Mendelsohn was een groot bewonderaar van Bach, componeerde veel in diens stijl, en was degene die na honderd jaar de Mattheus Passion weer onder het stof vandaan haalde.

Dit tweede concert in de serie Muziek in de Cathrien, een serie die als zovelen dit jaar volledig is gewijd aan Bach, stond in het teken van het eindexamen koordirectie van Esther de Vries. Gekozen was voor Psalm 22, "Mein Gott warum hast Du mich verlassen" van Mendelsohn en de Missa Brevis in g van Bach. De vocale werken werden voorafgegaan door en afgewisseld met een Passascaglia van Mendelsohn en "Dies sind die heiligen zehn Gebot" van Bach.

Examen doen met een koor als het Eindhovens Vocaal Ensemble heeft voor- en nadelen. Een voordeel is dat je stemmenmateriaal hebt waarmee je iets kunt doen; een nadeel is dat een goed getraind koor als het EVE toch wel zingt. Met andere woorden: wat is tijden is zo'n concert van Esther de Vries, en wat van het koor?

Wat vooral opviel deze middag was dat er een zekere rust en vriendelijkheid van het programma uitging. Psalm 22 werd vloeiend en beheerst gezongen (complimenten voor de tenorsolist), de Missa Brevis bleef ondanks de polyfone lijnen soepel en ontspannen klinken, ook de orgelwerken pasten zich aan aan de sfeer van - ik zou haast zeggen - gemoedelijke religiositeit.

Esther de Vries is een dirigent van het uitnodigende type. Haar lichaamstaal en gebaren zijn vloeiend en royaal, ze laat veel aan de musici over en lijkt er van uit te gaan en erop te vertrouwen dat goed musiceren een gedeelde verantwoordelijkheid is. Het EVE kon die verantwoordelijkheid probleemloos aan. De sologedeelten in de Missa Brevis, en dan met name de bas- en altsolo, hadden echter behoefte aan meer sturing en meer karakter. Er was te weinig contact tussen Gemma Jansen en Itamar Lapid en de dirigent en, wellicht daardoor, boterde het ritmisch niet tussen deze solisten en het sowieso enigszins wisselvallig spelende Catharina Consort.

Opvallend was dat deze problemen zich niet of nauwelijks voordeden bij de achter het orkest - en dus in het gezichtsveld van de dirgente - staande, veel zelfbewuster zingende Paul van den Bemt. Wat de koorgedeelten van dit concert betreft leek Esther de Vries heel goed in staat haar ideeën te realiseren, in de solistische delen was zij als interpreterend musicus en als "regelaar" gewoonweg niet genoeg aanwezig.